Sevgili okuyucularım;

AZERBAYCAN Ulusal Meclisi 30 Aralık’ta,  yeni  Basın ve Medya yasasını kabul etti.  Yasa kapsamında, Basın ve Medya faaliyetlerinin organizasyonun, yasal ve ekonomik temelinin yanı sıra Basının, Medyanın kazanımı kapsamında elde edecekleri yeni veriler ve düzenlemeler üzerinde kapsamlı düzenlemeleri içeren yasa kabul edilerek, Basının ve Yayıncılığın, hazırlanması, iletilmesi, üretilmesi ve dağıtımını düzenleyen genel kuralları kapsayan çerçeve çizilmiş oldu.

Yasanın 78 bölümden oluştuğu görülmektedir.  Azerbaycan’da çıkan bu Yasa, medya kuruluşları, editörler, ürünleri ve ülke sınırları dışındaki Azerbaycan’a ait tüm medya kuruluşları ile Azerbaycan ve halkına yönelik tüm medya kuruluşlarının hareketleri ve gazetecilerini kapsamaktadır. Ulusal ve Yerel Medya kapsamında yer alan gazetecilere liyakat belgelerinin verilmesi, (BASIN KARTLARININ) Gazeteci ve yayıncılara belirli ayrıcalıkların tanınması, gazetecilerin devlet kurumlarında akreditasyonu, bir gazetecinin mesleki çalışması için koşulların oluşturulması ve diğer konular da dahil olmak üzere gazetecilerin çalışmalarıyla ilgili konuları yansıtılmasını kapsıyor.

AZERBAYCAN Ulusal Meclisinin 30 Aralık’ta kabul ettiği bu yasa Azerbaycan’daki gazetecilik ve medya özgürlüğü durumunu iyileştirecek, çalışma alanlarını rahatlatacak duruma taşımaktadır. Bu detaylar, platform yayıncılarının zorunlu lisanslama sorunu, sadece uydu üzerinden yayın yapmak isteyen platform yayıncılarının lisansının tutulması ve gazetecilerin ve medya kuruluşlarının olaylar hakkında objektif yorum yapma zorunluluğunun yanı sıra olayların objektif, açık ve net sunumuna taşıyacaktır.  Basın ve Yayıncılıkta bazı sorunların olduğu, bu sorunlarla ilgili çalışmaları yasa değişikliyle Ulusal Meclis çözüme kavuşturmaya yön vermiş oluyor.

Gerek gazeteciler, gerekse medya kuruluşları yeni yasadan kaynaklanan sorunların tam giderilmemesine rağmen, Olumlu konumun beraberinde belli açıklamaları da getirdi. Sicağı, sıcağına Turan Enformasyon Dairesi, yeni Medya yasasının kabul edilmesini memnuniyetle karşıladığını açıkladı. “Mehman Aliyev, Turan Ajansı Müdürü açıklamasında ” Yasa aynı zamanda Devletin bilgi toplumu üzerindeki kontrolünün güçlendirilmesini de yansıtmaktadır. Yeni yasa daha çok Azerbaycan ile toplum arasındaki bilgi ilişkilerinin sıkılaştırılması anlamına geliyor.” diyor.

Yeni yasa, Azerbaycan ile toplum arasındaki bilgi ilişkilerinin giderilmesinin yanında Gazeteci ve Yayıncıların ekonomik düzenlemelerine, Devletin katkı ve katılımlarını da belirliyor.

Ulusal Meclis Milletvekili ve Yeni Azerbaycan Partisi üyesi Aydın Mirzazade, Amerikan Sesi’ dergisine yaptığı açıklamada, “yeni tasarının kamuoyunda kapsamlı bir tartışmadan geçtiğini ve çeşitli medya temsilcilerinin yasanın iyileştirilmesine katkıda bulunduğunu” açıkladı.

Diğer taraftan, yasanın katı olduğunu söyleyenlerde oluyor, Gazetecilerin v Medyanın topluma fikirlerini açıkça anlatmaya çalışılması gerektiğine inanarak Devletin iç ve Dış Güvenlik konularındaki Kırmızı çizgilerinde de hassasiyetle davranılarak korunması sağlanmalıdır.

Azerbaycan Ulusal Meclisince kabul edilen Yasanın Halk ile Basın ve medya arasındaki ilişkiyi bir bütün olarak düzenleyeceği belirtileri mevcuttur. Yasa da medyanın bağımsızlığını, ifade özgürlüğünü koruyor ve özellikle sosyal ağda internet yayıncılığına da karşı herhangi bir ceza veya kısıtlama uygulamaları getirmediği görülmektedir.

Birçok medya temsilcisi ve uzmanın “yeni yasanın ülke anayasası, Devlet yapısallığı ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ile eksikleri ile birlikte paralel olduğunu açıklıyorlar. Azerbaycan Anayasa Mahkemesi’nin eksiklikleri ile ilgili başvurulara açık olduğu görüşü belirtilmektedir. Azerbaycan Basın ve Yayıncıları için bir kazanım ve iyileştirme niteliğini taşımaktadır. Merkezi yönetimler Basın ve Yayıncılar için Toplu çalışma alanları tahsis ettiği gibi ekonomik desteklerde sağladığı bilinmektedir.

TGF (Türkiye Gazeteciler Federasyonu), –  TADDEF (Türkiye Azerbaycan Dostluk Dernekleri Federasyonu-Ankara) ile Azerbaycan Basın işbirliğini ve Türkiye Basın ortaklığını hayata geçirmek için 2020 Yılında Proje başlatmış bulunmaktadır.

Azerbaycan Basın ve Yayıncılıkta Medya için düzenlemeler yaparken Dünya geneline dönerek baktığımızda;

Uluslararası Gazeteciler Federasyonu’ndan (IFJ) 31 Aralık2021 Cuma günü yaptığı açıklama dikkat çekici olmaktadır. Açıklamada, 2021 Yılında, dünya genelinde toplam 45 gazetecinin öldürüldüğünü belirtiyor. Ve bir yılda kaydedilen “en düşük rakam olduğunu” açıklıyor.  Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) de iki hafta önce geçen yıl 46 gazetecinin öldürüldüğünü bildirmiş ve bunun 1995 yılından bu yana en düşük sayı olduğunu söylemişti. Ölümlerin, Afganistan’da dokuz kişi bir ülke için kaydedilen en yüksek sayı. Kabul ediyor. Ayrıca Meksika’da sekiz, Hindistan’da dört ve Pakistan’da üç gazeteci öldürüldüğünü açıklıyor.  IFJ, medya çalışanlarının “ülkelerinde daha fazla toplum, şehir, yolsuzluk, suç ve gücü kötüye kullanmaktan öldürüldüğünü” belirtiyor. Bu açıklamalara bakıldığında,  Afganistan’ı da içine alan Asya-Pasifik bölgesi 20 kişiyle ilk sıraya oturmaktadır. Hani özgürlükler ülkesi dedikleri ABD 10 kişi ile, sekiz kişi ile Afrika, altı ile Avrupa ve bir ile Orta Doğu ve Arap ülkeleri takip ediyor. Örgüt ayrıca İran’da iki gazetecinin “ölümcül bir kazada” öldüğünü de açıklıyor.

Geçmişte Ülkemizde Güzide kalem sahibi Gazetecilerin faili meçhul katliama  kurban gittiği görülmüştür. Gazeteciliğin, Basın ve Yayıncılığın can çekiştiği günümüzde Azerbaycan Ulusal Meclisinin kabul ettiği 78 Bölümlük iyileştirme yasası takdir edilmelidir.     Geçmişte “Bir ekmek, Bir gazete alma” geleneği  artık yok olmuştur.

Sağlıklı yaşayın, Sağlıcakla kalın.