ABD Başkanı Joe Biten’in 24 Nisan’da yayınladığı mesajında 1915’te yaşananları ‘soykırım’ olarak tanımlamasına, Türkiye’deki siyasetçilerden üst düzeyde anında tepkiler geldi.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, Ermeni Soykırımı’nı her yıl olduğu gibi bu yılda Anma Günü olarak kabul edilen 24 Nisan’da yayınladığı mesajında 1915’te yaşananları ‘soykırım’ olarak tanımladı.

Biden, “Her yıl bugünde, Osmanlı döneminde Ermenilere yönelik soykırımda hayatını kaybedenleri anıyor ve bu tür zulümlerin bir kez daha tekrarlanmaması için yeniden taahhütte bulunuyoruz” ifadelerini kullandı.

ABD Başkanı mesajında, “24 Nisan 1915’te Konstantinopolis’teki (İstanbul) Ermeni aydınların ve cemaat liderlerinin Osmanlı makamlarınca tutuklanmasıyla başlayarak, 1,5 milyon Ermeni bir imha kampanyası çerçevesinde tehcir edildi, katledildi ya da ölüme gönderildi. Tarihteki bu korkunç olayların hiçbir zaman unutulmaması için Meds Yeghern’in (Büyük Felaket) kurbanlarını anıyoruz” diye de belirtti.

Joe Biden, “Bunu suçlamak için değil, yaşananların bir kez daha tekrarlanmayacağından emin olmak için yapıyoruz” diye ekledi.

Biden, Ronald Reagan’ın ardından bu nitelemeyi yapan ilk ABD Başkanı oldu.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pele’si, Joe Biten’in Ermeni Soykırımı’nı tanımasıyla tarihi bir adımın atıldığını söyledi: “Başkan’ın, Kongre’nin Ermenilere yapılan barbarlığın soykırım olduğunu ilan ettiği 2019 tarihli kararının ardından, Ermeni Soykırımı’nı resmen tanıyarak tarihi bir karar almasıyla kalplerimiz mutlulukla doldu.”

ABD BÜYÜKELÇİSİ, BAKANLIĞA ÇAĞRILDI

ABD Başkanı Biten’in 24 Nisan mesajına Ankara’nın tepkisi anında  sert oldu.Dışişleri Bakanlığı, ABD Büyükelçisi David Satterfield’ın Bakanlığa çağrıldığını bildirdi.Bakanlık tarafından yapılan duyuruya göre, Büyükelçi Satterfield’a Türkiye’nin tepkileri iletildi ve yapılan açıklama kınandı.

Yapılan duyuruda, “Açıklamanın uluslararası hukuk bakımından hükümsüz olduğu, ayrıca Türk halkını derinden incittiği ve ilişkilerimize onarılması zor bir yara açtığı kayda geçirilmiştir” ifadeleri kullanıldı.

Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan resmî açıklamada ise “ABD Başkanı’nın 24 Nisan’da yaptığı 1915 olaylarına dair açıklamayı kabul etmiyor ve en şiddetli şekilde telin ediyoruz” denildi.

Bakanlık, “söz konusu açıklamanın konuya dair bilimsel ve hukuki bir temele, bulguya dayanmadığı ortada” olduğunu savunarak, “1915 olaylarına ilişkin olarak, uluslararası hukukta tanımlanmış olan soykırım ifadesinin kullanılabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir” ifadelerini kullandı.

ERDOĞAN’DAN İLK AÇIKLAMA

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Biren’in açıklamasından kısa bir süre önce Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan’a gönderdiği mesajda “Türkler ile Ermenilerin yüzyıllarca süren ve insanlığa örnek olan birlikte yaşama kültürünün unutulmasına izin veremeyiz” dedi.

Erdoğan, “Bu tartışmaların üçüncü taraflarca siyasallaştırılarak ülkemize yönelik müdahale aracı haline getirilmesinin kimseye bir faydası olmamıştır. Bizi bir arada tutan ne çıkardır ne de hesaptır. Aynı ülkeye, aynı değerlere, aynı yüksek ideallere olan samimi bağlılığımızdır” diye belirtti.

Ayrıca Erdoğan, Ermenistan’la “iyi komşuluk ve karşılıklı saygı temelinde ilişkileri geliştirme” çağrısı yaptı.

‘SOYKIRIM’ OLARAK NİTELEMESİ BÜYÜK BİR YANLIŞ OLARAK TARİHE GEÇMİŞTİR”

ABD Başkanı’nın açıklamasına Cumhuriyet Halk Partisinden de tepki geldi.

Cumhuriyet Halk Partisi, Parti Sözcüsü Faik Öztrak, “ABD Başkanı Joseph Biden’ın 1915’te yaşanan acı olayları ‘soykırım’ olarak nitelemesi büyük bir yanlış olarak tarihe geçmiştir” dedi.

“Bu açıklama Türkiye–ABD ilişkilerine olduğu kadar, Ermenistan halkı ile Türkiye halkı arasında bir uzlaşıya ulaşılmasına da olumsuz etki yapacak ve onarılması güç yaralar açacaktır” diye savunan Öztrak, “1915 olayları Türklerin ve Ermenilerin hafızasında büyük travmaya neden olan bir trajedi, bir felaket olarak iz bırakmıştır. Bu travmanın giderilmesi bu tür açıklamalarla mümkün değildir” diye belirtti.

BAHÇELİ: HİÇBİR ŞEY ESKİSİ GİBİ OLMAYACAK

Biden’ın ‘soykırım’ açıklamasına bir tepki de MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’den geldi.

Bahçeli, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda,

“Türk milletinin şerefli geçmişinde ne soykırım mahcubiyeti ne de katliam zilleti vardır. Tarihimiz her konuda olduğu gibi bu konuda da tertemizdir ve bu kapsamda hiç kimseye ispat borcumuz da yoktur. 1915 olayları etrafında kurulan iftira kampanyası asılsızdır, hayasızdır” dedi ve ekledi:

1915 olaylarının içyüzüne merak saranlar, arka planındaki sebeplere ilgi duyanlar ilk iş olarak tozlu raflarda bekletilen arşiv kayıtlarını incelemekle, namuslu ve objektif araştırmalar yapan bilim insanlarının çalışmalarını okuyup değerlendirmekle mükelleftir. Biden’in skandal ve sakat açıklamasıyla Türkiye-ABD ilişkileri bundan sonra bambaşka bir mecraya savrulma riski taşımaktadır. Dostluk ve stratejik bağlar kurduğu bir ülkeye, soykırım gölgesi düşürmeye kalkışan bir zihniyetle muhtemeldir ki hiçbir şey eskisi gibi olmayacaktır.

İYİ PARTİ GENEL BAŞKANI MERAL AKŞENER

AB de Başkanı   Biden’ın açıklamasını sert bir dille kınadı.

İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Twitter hesabından paylaştığı mesajında, “Türk milletinin onur ve itibarına yönelik yapılan saldırıları; ciddiyetsiz ve dengesiz ilişkiler ağıyla yönetmeye çalışanları da en şiddetli şekilde kınıyorum”

Sözde ‘soykırım’ lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum dedi.